Asıl adı Bey olan Çınarlı Camii Fransız Harbi’nde büyük hasar gördüğünden 1928 yılında vakıflar idaresi tarafından satışa çıkarılmıştır. Hayrat Satış Kütük Defteri’nden öğrenildiğine göre bu camiin harap hücresi ve boş arsası 1939 yılında, belediyece istimlak edilmiştir. Bugün camie adını veren bu tarihî çınar da, cami de mevcut değildir. Eserin yerine 1950’li yıllarda taştan tek sahınlı bir harimle tek revaklı bir son cemaat mahallinden ibaret şimdiki cami yapılmıştır. Abdülhamid Albümleri’ndeki bir fotoğrafta görüldüğü üzere minarede çok sayıda kurşun izi dikkati çekmektedir. Bu fotoğraf Fransız Harbi’nden yaklaşık yirmi, yirmi beş yıl önce çekildiğine göre, kurşun izi daha önceki bir devre aittir. Büyük bir ihtimalle bu olay, 1787 yılındaki Daldabanoğlu Mehmet Ali Paşa’ya karşı halkın ayaklanması sırasında camiin güneyindeki cadde üzerinde meydana gelen çarpışmaların eseri olmalıdır.
Şer’î Mahkeme Sicilleri’ndeki 968/1561 tarihli bir kayıttan, Bey Mescidi’nin o tarihte mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Eser 1717 yılında cami olarak anılmaya başlamıştır. (Güzelbey, 1984: 50). Şer’î Mahkeme Sicilleri’nde kayıtlı bulunan Bey
Hamamı ile Alleben deresi üzerinde kurulan Bey Değirmeni, bu camiin vakıfları arasında bulunmaktadır (Çam, 2006: 639).
Prof.Dr. Halil İbrahim Yakar

Alıntı: Gaziantep Yakın Tarihi (Aintap Data 5) Facebook Sayfası